GIÁO DỤC STEM TRONG ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC CHO NGÀNH CÔNG NGHIỆP BÁN DẪN: TIẾP CẬN HỆ SINH THÁI VÀ CHUYỂN ĐỔI GIÁO DỤC HƯỚNG TƯƠNG LAI

Các tác giả

DOI:

https://doi.org/10.64223/tvj.e2025.v1.i4.a53

Từ khóa:

Giáo dục STEM, Lực lượng lao động bán dẫn, Thiết kế hệ sinh thái, Công nghệ mới, Chế tạo kỹ thuật số, Công nghiệp 4.0

Tóm tắt

Ngành công nghiệp bán dẫn được xem là “trái tim của nền kinh tế số” và là nền tảng cho mọi lĩnh vực công nghệ cao từ trí tuệ nhân tạo, Internet vạn vật (IoT), điện toán đám mây… Tuy nhiên, sự phát triển bền vững của ngành này phụ thuộc vào chất lượng và khả năng thích ứng của nguồn nhân lực kỹ thuật cao. Giáo dục STEM (Science - Technology - Engineering - Mathematics) trở thành trụ cột chiến lược để hình thành và nuôi dưỡng lực lượng lao động này. Bài nghiên cứu này phân tích vai trò, cấu trúc và các mô hình triển khai giáo dục STEM định hướng ngành bán dẫn, trên cơ sở tiếp cận hệ sinh thái học tập và hợp tác liên ngành (Ecosystem Approach). Dựa vào kinh nghiệm quốc tế của các mô hình TIES, VSET (Hoa Kỳ), cũng như thực tiễn Việt Nam, nghiên cứu đề xuất khung giải pháp phát triển giáo dục STEM gắn với đào tạo - nghiên cứu - sản xuất trong hệ sinh thái bán dẫn quốc gia.

Tiểu sử của Tác giả

  • Nguyễn Tiến Tùng

    nguyentientung.jpg

    Tiến sĩ Nguyễn Tiến Tùng hiện là Phó Viện trưởng Khoa học và Giáo dục Đông Nam Á, đồng thời là Giám đốc Trung tâm Đào tạo Bán dẫn Quốc tế AIAT – đơn vị chuyên nghiên cứu, triển khai các chương trình đào tạo và phát triển nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam.

    Ông tốt nghiệp ngành Toán tại Đại học Sư phạm Hà Nội 2 (1992), nhận bằng Thạc sĩ Toán xác suất tại Viện Toán học (2009) và bảo vệ luận án Tiến sĩ Quản lý giáo dục tại Đại học Southern Luzon, Philippines (2014). Với hơn 30 năm hoạt động trong lĩnh vực giáo dục – khoa học – công nghệ, ông từng giữ nhiều vị trí lãnh đạo chủ chốt như Trưởng khoa CNTT, Trưởng phòng Nghiên cứu khoa học & HTQT, Phó Hiệu trưởng và Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công Thương).

    Hướng nghiên cứu chính của ông gồm: quản lý giáo dục nghề nghiệp, tiêu chuẩn kỹ năng nghề, phát triển chương trình đào tạo kỹ thuật – công nghệ, mô hình đào tạo quốc tế (KOSEN – Nhật Bản), và các giải pháp phát triển nguồn nhân lực bán dẫn.

    Ông là chủ nhiệm và thành viên nhiều công trình khoa học tiêu biểu, nổi bật như: “Xây dựng tiêu chuẩn quốc gia về kỹ năng nghề Quản lý mạng máy tính” (2011), “Tiêu chuẩn kỹ năng nghề Sửa chữa – Lắp ráp Laptop” (2009), ứng dụng Matlab–Simulink trong đào tạo kỹ thuật, cùng các đề tài cấp Bộ về nâng cao chất lượng đào tạo và mô hình KOSEN.

  • Nguyễn Thị Bích Thủy

    nguyenthibichthuy.jpg

    Bà Nguyễn Thị Bích Thủy là Thạc sĩ Kinh tế quốc tế (HSB – Đại học Quốc gia Hà Nội), hiện giữ chức Phố Giám đốc Trung tâm Đào tạo Bán dẫn Quốc tế AIAT, đồng thời là chuyên gia nghiên cứu – triển khai các dự án phát triển nguồn nhân lực và công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam. Bà có hơn 25 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực công nghệ thông tin, điện tử, tự động hóa, năng lượng tái tạo và phát triển dự án giáo dục – công nghiệp.

    Bên cạnh các vai trò quản lý doanh nghiệp công nghệ như Giám đốc Công ty TNHH Thuận Quốc (thành lập 1993), Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Công nghệ cao Ruby (2004) và Giám đốc Công ty Năng lượng Tiên Tiến Ecofes (2022), bà Thủy còn là Thư ký Dự án Invest – dự án đầu tiên do Hoa Kỳ tài trợ cho Việt Nam trong lĩnh vực đào tạo STEM và bán dẫn sau khi ký Hiệp định CLTD với Mỹ.

    Lĩnh vực nghiên cứu và triển khai chính của bà bao gồm: phát triển hệ sinh thái bán dẫn; mô hình đào tạo giáo viên STEM – K12; công nghệ lắp ráp điện tử; năng lượng tái tạo; và quản trị dự án công nghệ cao.

    Một số công trình và dự án tiêu biểu: Dự án Invest đào tạo 1.000 giáo viên STEM; các dự án lắp ráp máy tính – TV Ruby Computer; dự án đào tạo tin học tại 3 tỉnh (Hà Nội, Hà Nam, Thanh Hóa); khảo sát – thiết kế dây chuyền sản xuất màn hình AOC (Đài Loan); dự án năng lượng tái tạo 10 MWp tại Bắc Giang; và nhiều dự án hợp tác quốc tế trong lĩnh vực công nghệ cao.

Tải xuống

Đã Xuất bản

20-11-2025

Các bài báo tương tự

1-10 của 120

Bạn cũng có thể bắt đầu một tìm kiếm tương tự nâng cao cho bài báo này.